irfan44vethek TAVUK YEŞİL KAS HASTALIĞI;
Yeşil kas hastalığı, derin pektoral myopati veya göğüs kaslarındaki dejeneratif bir kas hastalığını tarif etmektedir. Günümüz modern çiftliklerde yetiştirilen broylerlerde gizli seyreden klinik belirti veya ölüm göstermeksizin etkilleyen bir hastalıktır. Göğüs kaslarına gelen kan akımının azalması neticesinde şekillenir.Özellikle bu hastalığın herhangi bir patojen ile ilişkisi yoktur. Hastalık klinik belirti göstermez. Genetik olarakta aktarımı söz konusudur.Broylerlerin hızlı gelişmeleri ve kısa zamanda kesime gelmeleri, beraberinde hayvanların yeşil kas hastalığına yakalanma oranını arttırmaktadır. Genetik bir hastalık olduğu tahmin edilmekle birlikte yönetimsel yapılabilecek birkaç değişiklik ile yeşil kas hastalığı oluşumunu düşürmek mümkündür. Patojen olmadığı için etken ; Dolaysıyla insan sağlığını olumsuz etkilemez. Ancak estetik görüntüsü nedeniyle istenmeyen bir durumdur. Böylece kesimhane için ekonomik bir kayıp yaşanmaktadır.
Yeşil Kas Hastalığının Sebepleri;
Kanatlı kasları kanatlı ağırlığının 5’te 1’ini oluşturmaktadır. Özelliklede pektoral kaslar kanatlıların uçmasını sağlamaktadır. Fakat evcil kanatlıların uçmak için bu kasları genellikle kullanılmazlar. Ancak kanat aktivitesi için bu kaslar rol oynamaktadır.Öyle ki,Çok sayıdaki diğer küçük kanat ve omuz kasları da diğer kanat hareket tiplerine (ileriye,geriye, esneme ve uzatma gibi)katılmaktadırlar.Kasılma esnasında major ve minor kaslar artan kan akımı ile birlikte genişler.Kasılma sırasında kasın çok ihtiyaç duyduğu oksijen ve besin maddesini sağlamak için kan dolaşımı önemli ölçüde artar. Bu nedenle kas hücre içi sıvısının artmasına bağlı olarak şişer. Çoğu kaslar genişlemek için yeteri kadar alana sahiptir. Bu yüzden boyutlardaki artış onların fonksiyonunu bozmaz. Her iki pektoral kasın şiddetli kasılmasına rağmen, sadece minor pektoral kas(supracoracoid) etkilenir.Minor pektoral kasın hacmen % 25 kadar genişlemesi oldukça problemlidir. Çünkü minor pektoral kas, dar bir kompartımana sıkışmış halde olup ,elastik olmayan bir kas kapağı (fascia) ile sert esnemez bir bölme içerisinde yer almasından dolayı, aktivite sırasında genişleyemez. Kas içi basıncın, dolaşım kan basıncını aştığı hallerde kas içerisine doğru akan kan akımı durur. Devam eden kas aktivitesi ile hızlı bir oksijen yetersizliği gelişir. Bu nedenle kas liflerinde oksijen yetmezliğine bağlı iskemik gelişir. Buna, düşen kan pH’sının etkisi de eklenir. Aslında yeşil kas hastalığı yönetimsel bir hastalıktır. Çünkü Yeşil kas hastalığının bir diğer nedenleri;
*Sevk sırasında civciv ve broyler kanatlıların yaşadığı stres ve fazla kanat aktivitesi yaşamasıdır,
*Kümes içerisine insan veya diğer hayvanların girişinin engellenmesi,
*Broyler hayvanların kasalara konulması ve kasalarda taşınması esnasında stresler,
*Uzun süreli su ve yem kısıtlaması yapmak,
*Metrekareye düşen hayvan sayısı,
*Yeşil kas hastalığına hayvanların kesime gitmeden önceki en az 24-48 saatarasındaki kanat çırpma hareketleri neden olur ,
Yukarıda da belirtiğimiz üzere herhangi bir patojen bu hastalıkta etkili değil ve çoğu zaman fark edilmez.Ancak aldığımız tavuk bonfile,fileto da kaslarında yeşil kas görünümü albeniyi düşürmekte ve ekonomik kayıplara neden olmaktadır.
Kaynaklar;
Tercüme ve Derleme: Trouw TR Kanatlı Ürün Müdürü Kazım Bilgeçli
