Temiz Süt Üretimi Nasıl yapılır

Temiz Süt üretimi için Neler yapılmalı?

• Öncelikle kesinlikle hayvana zarar vermeden işlemler yapılmalı.
• Meme başları güzelce yıkanmalıdır.
• Steril bezlerle kurulanmalıdırlar.
• Kullanılıyorsa sağım araç gereçleri yıkanmalıdır.
• 300 ppm klor içeren çözeltiler veya sıcaklığı (80-85 °C) su ile işlemler yapılmalı.
• Unutmamalıyız ki süt sağıldığı zaman sıcaklığı 37 derecedir bu sıcaklıkta bakteriler çok rahat üreyebilirler.

Mikro organizmaların üremesi ve gelişmesini engellemek için neler yapılabilir?

• Sütün kir ile ayrışmasını sağlamamız gerekir.
• Sütle temasa geçen araç gereçlerin temizlenmesi gerekir.
• Sütün soğuk olarak muhafaza edilmesi ve nakil edilmesi gereklidir.

Süt ile ilgili araç gereçlerin temizliğini nasıl yapmamız gerekir?

• Kir maddelerinin temizlik solusyonu tarafından alınması gerekir.
• Kirin temizlik solusyonun içerisinde birikmesini engellememiz gerekir.

Temizlik Çözeltisinin aktivitesini neler etkiler?

• Temizlik maddesinin bileşimi, konsantrasyonu etkiler.
• Temizlik çözeltisinin ısı derecesi ,
• Suyun sertlik derecesi,
• temizlik çözeltisinde bulunan kir büyüklüğü,(Partikül olarak)
• Temizliği hangi mekanik yöntemler ile uyguladığın çözelti aktivitesini etkiler.

Kir maddesini Etkileyen Faktörler sırasıyla;

• Kir maddesinin miktarı,
• Kirin cinsinin ne olduğu,
• Kir maddesinin kalın mı?, ince mi?, kuru mu? yaş mı ? olma durumudur.

Temizliğe uygulanacak zemin ile ilgili neler etki eder?

• Materyalin Cinsi ve yüzey durumu temizliğe etki eder.

Süt Endüstrisinde Hangi Temizlik Maddeleri kullanılır?

1. Alkali Temizleyiciler  (NaOH, Sodyum meta Silikat)       
2. Asidik Temizleyiciler (Nitrik Asit, fosforik asit)
3. Yüzey Aktif maddeleri(Halojen içeren maddeler, Quarter amonyum Bileşikleri, Peroksitler, Amfotensidler ve Poliaminler)

Araç Gereçlerin temizlenmesi Kaç şekilde ve nasıl yapılabilir?

1. Ön yıkama ile: Kaba kir partikülleri fırça ve ılık su ile giderilir. Ilık su 40-60 °C de 5-10 dk, 17kg/cm2 olmalıdır.Suyun soğuk olaması yağın katılaşmasına neden olur. Suyun sıcak olması proteinlerin denaturasyonuna neden olur.
2. Alkali temizleme: %60 subkostik+%25 trisodyum fosfat+%15 sodyum mesasilikat hazırlanan %0.025-0.5 lik karışım. 75 oC de 20 dk (%0,2-2 NaOH)(Trisodyumfosfat ve soda:  Proteinleri çözdürür. Polifosfat      :  Kalsiyum kalıntılarının oluşumunu önler Silikat      :  Alüminyum korozyonunu önler.Sülfat – sentetik emülgatör:  Yağı emülsifiye eder, yüzey gerilimi azaltır.
3. Su ile durulama:Deterjanların giderilmesi için bol su ile durulanır.
4. Asidik temizleme: Asetik asit, sitrik asit, nitrik asit veya fosforik asit ile 70 oC de 20 dk (%0,5-2 Nitrik asit)
5. Son durulama: Asit kalıntılarının giderilmesi amacıyla durulanır.
6. Sıcak su veya buhar ile dezenfeksiyon: 90-95 oC de sıcak suda veya 100-150 oC buharda 10 dk bekletilir.Veya 200-300 ppm klor içeren hipoklorit ile dezenfekte edilir.

Alet ve makinaların temizliğinde uygulama

• Ön yıkama: Su ile 18-20oC de 30dk
• Alkali temizleme: 75-85 oC de 30 dk
• Ara durulama: 18-20 oC de 5-10 dk
• Asidik yıkama: 70-80oC de 20 dk
• Son durulama: 18-20 oC de 10-20 dk

Steril tankların temizlenmesi ve mikropların arındırılması ile ilgili uygulama

• Ön yıkama: 40-60oC de 5dk
• %2,5 NaOH ile yıkama: 65-75 oC de 10 dk
• Ara durulama: 65-75 oC de 5 dk
• %1 lik nitrik asitle yıkama: 65-75 oC de 10 dk
• Son durulama: 65-75 oC de 10 dk
• Buhar sterilizasyonu: 130-150 oC de 20 dk

(CIP)Cleaning in Place Nedir?

• Makine ve ekipmanların sökülmeden yapılan temizlik sistemine denir. Otomatik bir temizleme sistemidir. Temizleme ve dezenfeksiyon ekipmanları sökülmeden temizlik yapılır. Tank, Boru, Plakalı ısıtıcıve soğutucularda, homojenizatörin temizlemesinde kullanılır.

Devir Daim Temizliği

• Bu temizlik kapalı sistemlerde uygulanır.
• Sağım tesisatı,süt toplama tankları,ısıtma tesisatı ve süt dağıtım makinalarının temizlenmesi bu yolla yapılır.

Sütün Kirlerden Ayrılma Yolları neler?

• Süzme işlemi yapılır.
• Süzme işlemlerinde özel bezler ve/veya süzgeçler kullanılır.
• Bu süzme işleminde gübre, kil,sinek, böcek vs giderilir.
• Bu işlem sağımdan hemen sonra yapılmalıdır.
• Büyük işletmelerde santrifüj süzgeçlerinden (Clarifier) (Clarifikasyon)geçirilir.

Soğutma Nasıl yapılır?

• Sağımdan hemen sonra yapılmalıdır.
• 10 °C altında 4-5 °C lere kadar soğutulmalıdır.
• 10 °C altında temiz olarak sağılmış süt 48 saate kadar muhafaza edilebilir.

Soğutma Çeşitleri Nelerdir?

• Soğuk su ile soğutma: küçük işletmelerde sıkça görülen bir metottur. Güğümdeki süt tam olarak daldırılmamak koşulu ile soğuk suya daldırılarak soğutma işlemi gerçekleştirilebilir.
• Yüzey Tip Soğutucu: İçerisinden soğuk su geçen blok üzerinden ince bir katman olarak süt geçilerek süt soğutulur.
• Mekanik soğutucularda soğutma: Büyük işletmelerde sıkça kullanılır.Soğutucu gaaz olarak amonyakifreon,metil klorürü, CO2, kükürtdioksit sıvılaştırılıp buharlaştırıldıktan sonra meydana gelen soğukluk ile süt tankları soğutulur.Uygun koşullarda soğutulan süt frigofirik tankerlerle süt fabrikalarına taşınır.